Een vruchtwaterpunctie is een vervolgonderzoek dat tijdens de zwangerschap kan worden uitgevoerd om meer zekerheid te krijgen over een eerdere afwijkende uitslag van bijvoorbeeld de 20 wekenecho.
Op deze pagina vertellen we je meer over de vruchtwaterpunctie. Wil je liever iemand spreken over je persoonlijke situatie, neem dan contact op met de NPV-Advieslijn.
In het kort
[Tekst loopt door onder de afbeelding]
Astrid Bokhorst
Medewerker Advies & Toerusting
Ali van Dijk
Medewerker Advies & Toerusting
Rineke Heij
Medewerker Advies & Toerusting
Susanne Postma
Medewerker Advies & Toerusting
Een vruchtwaterpunctie is een onderzoek dat tijdens de zwangerschap kan worden uitgevoerd om meer zekerheid te krijgen na bijvoorbeeld een afwijkende uitslag van de 20 wekenecho of de NIPT. Bij een vruchtwaterpunctie wordt er vruchtwater uit de baarmoeder weggezogen via de buikwand. Dit gebeurt met een dunne naald.
Er zitten cellen van het ongeboren kindje in het vruchtwater. Door onderzoek van die cellen kunnen chromosoomafwijkingen, andere erfelijke ziekten, sommige stofwisselingsziekten en een open rug of schedel (neurale buisdefecten) ontdekt worden.
De vruchtwaterpunctie kan worden gedaan vanaf vijftien weken zwangerschap. De eerste uitslag is na enkele dagen al bekend en vertelt je of er bij je kind sprake is van down-, edwards- of patausyndroom. Na ongeveer twee à drie weken krijg je te horen of er ook andere erfelijke of chromosomale afwijkingen gevonden zijn.
Een vruchtwaterpunctie brengt een klein risico op het krijgen van een miskraam met zich mee (minder dan 0,5%). Daarom worden deze onderzoeken niet standaard, maar alleen in het kader van vervolgdiagnostiek aangeboden.
Een vruchtwaterpunctie is geen standaard onderzoek dat elke zwangere vrouw krijgt aangeboden. Wanneer tijdens eerder onderzoek geconstateerd is dat er een verhoogde kans is op een bepaalde aandoening, dan kan de vruchtwaterpunctie hier meer duidelijkheid in bieden. Je kunt ook in aanmerking komen voor een vruchtwaterpunctie wanneer er sprake is van een bepaalde erfelijke ziekte of aandoening in de familie.
Het onderzoek kan met bijna absolute zekerheid vaststellen of je kind wel of niet een afwijking heeft. Bij een afwijkende uitslag zal er altijd een vervolggesprek plaatsvinden met de behandelend gynaecoloog, de klinisch geneticus of een andere kinderspecialist. In zo’n gesprek zal worden uitgelegd wat de aandoening inhoudt, wat dit betekent voor je kindje en wat dit betekent voor de zorg en behandeling die je kindje zal moeten krijgen. Bij een afwijkende uitslag word je geconfronteerd met de vraag of je je zwangerschap wel of niet wilt laten afbreken.
De vruchtwaterpunctie is bedoeld om meer zekerheid te krijgen. In bepaalde situaties kan het fijn zijn om meer te weten over de eventuele aandoening, zodat er goede zorg aan kind en moeder gegeven kan worden. Tegelijkertijd kan het spanning met zich meebrengen. Er is immers de mogelijkheid van het nog kunnen afbreken van een zwangerschap. Belangrijk om vooraf met de arts de intentie van het onderzoek te bespreken.
Het is belangrijk om te weten dat het niet verplicht is om een vruchtwaterpunctie uit te voeren. Je kunt meerdere afwegingen naast elkaar zetten om tot een keuze te komen.
Wanneer een vruchtwaterpunctie wordt uitgevoerd met als doel ‘betere zorg voor kind en moeder’ en je het minimale risico op een miskraam niet wil lopen, dan is het mogelijk om samen met de arts te bespreken of de vruchtwaterpunctie op een later moment in de zwangerschap kan.
Over prenataal onderzoek maatschappelijk gezien is meer te zeggen. Zie hiervoor onze themapagina die daarover gaat.
De NPV zet zich al veertig jaar in voor de zorg voor het leven. Vanuit christelijk patiëntenperspectief zijn wij dé vraagbaak voor al jullie ethische vragen. Je kunt met deze vragen bij ons terecht voor een deskundig en persoonlijk advies. Wij beschikken over veel inhoudelijke informatie en een uitgebreid netwerk waarmee we je van dienst kunnen zijn.
Voor deze vragen kunt u contact opnemen met de NPV-Advieslijn, zo nodig 24 uur per dag, 7 dagen per week.
NPV-AdvieslijnWilt u ook nieuwsberichten tonen van een afdeling bij u in de buurt?
03 april 2025
Een onvervulde kinderwens is verdrietig. Het is invoelbaar dat mensen met een sterke kinderwens draagmoederschap als een oplossing zien. Maar een op zichzelf legitieme wens kan niet tegen elke prijs worden gerealiseerd. Zeker niet als daar ook anderen bij betrokken zijn. Vanuit dit perspectief reageert de NPV met een brief aan de Tweede Kamer op het WODC-rapport ‘Het gedragen kind, prevalentie en praktijk van draagmoederschap in Nederland’.
13 maart 2025
Reactie van de NPV op het wetsvoorstel ‘Wijziging van de Embryowet naar aanleiding van de derde wetsevaluatie.’
Voor de NPV is een belangrijk uitgangspunt dat menselijk leven niet puur instrumenteel te benutten is maar intrinsiek waardevol in zichzelf is. Wanneer menselijk leven valt in handen van bedenkers en makers en verwordt tot realisaties en creaties, schaadt dit de fundamentele en universele menselijke waardigheid. Wetenschappelijk onderzoek mag hoogstaande doelen hebben, ten dienste van de mens, maar niet ten koste van de mens.
06 maart 2025
Reactie van de NPV op het ‘Voorstel van wet van de leden Paternotte en Bevers tot wijziging van de Embryowet in verband met de afschaffing van het tijdelijk verbod op het doen ontstaan van embryo’s voor wetenschappelijk onderzoek.’
De NPV is er om u van goede informatie te voorzien. Wilt u ons helpen om daar ook in de toekomst mee door te kunnen gaan?
