Een vruchtwaterpunctie is een vervolgonderzoek dat tijdens de zwangerschap kan worden uitgevoerd om meer zekerheid te krijgen over een eerdere afwijkende uitslag van bijvoorbeeld de 20 wekenecho.
Op deze pagina vertellen we je meer over de vruchtwaterpunctie. Wil je liever iemand spreken over je persoonlijke situatie, neem dan contact op met de NPV-Advieslijn.
In het kort
[Tekst loopt door onder de afbeelding]
Astrid Bokhorst
Medewerker Advies & Toerusting
Ali van Dijk
Medewerker Advies & Toerusting
Rineke Heij
Medewerker Advies & Toerusting
Susanne Postma
Medewerker Advies & Toerusting
Een vruchtwaterpunctie is een onderzoek dat tijdens de zwangerschap kan worden uitgevoerd om meer zekerheid te krijgen na bijvoorbeeld een afwijkende uitslag van de 20 wekenecho of de NIPT. Bij een vruchtwaterpunctie wordt er vruchtwater uit de baarmoeder weggezogen via de buikwand. Dit gebeurt met een dunne naald.
Er zitten cellen van het ongeboren kindje in het vruchtwater. Door onderzoek van die cellen kunnen chromosoomafwijkingen, andere erfelijke ziekten, sommige stofwisselingsziekten en een open rug of schedel (neurale buisdefecten) ontdekt worden.
De vruchtwaterpunctie kan worden gedaan vanaf vijftien weken zwangerschap. De eerste uitslag is na enkele dagen al bekend en vertelt je of er bij je kind sprake is van down-, edwards- of patausyndroom. Na ongeveer twee à drie weken krijg je te horen of er ook andere erfelijke of chromosomale afwijkingen gevonden zijn.
Een vruchtwaterpunctie brengt een klein risico op het krijgen van een miskraam met zich mee (minder dan 0,5%). Daarom worden deze onderzoeken niet standaard, maar alleen in het kader van vervolgdiagnostiek aangeboden.
Een vruchtwaterpunctie is geen standaard onderzoek dat elke zwangere vrouw krijgt aangeboden. Wanneer tijdens eerder onderzoek geconstateerd is dat er een verhoogde kans is op een bepaalde aandoening, dan kan de vruchtwaterpunctie hier meer duidelijkheid in bieden. Je kunt ook in aanmerking komen voor een vruchtwaterpunctie wanneer er sprake is van een bepaalde erfelijke ziekte of aandoening in de familie.
Het onderzoek kan met bijna absolute zekerheid vaststellen of je kind wel of niet een afwijking heeft. Bij een afwijkende uitslag zal er altijd een vervolggesprek plaatsvinden met de behandelend gynaecoloog, de klinisch geneticus of een andere kinderspecialist. In zo’n gesprek zal worden uitgelegd wat de aandoening inhoudt, wat dit betekent voor je kindje en wat dit betekent voor de zorg en behandeling die je kindje zal moeten krijgen. Bij een afwijkende uitslag word je geconfronteerd met de vraag of je je zwangerschap wel of niet wilt laten afbreken.
De vruchtwaterpunctie is bedoeld om meer zekerheid te krijgen. In bepaalde situaties kan het fijn zijn om meer te weten over de eventuele aandoening, zodat er goede zorg aan kind en moeder gegeven kan worden. Tegelijkertijd kan het spanning met zich meebrengen. Er is immers de mogelijkheid van het nog kunnen afbreken van een zwangerschap. Belangrijk om vooraf met de arts de intentie van het onderzoek te bespreken.
Het is belangrijk om te weten dat het niet verplicht is om een vruchtwaterpunctie uit te voeren. Je kunt meerdere afwegingen naast elkaar zetten om tot een keuze te komen.
Wanneer een vruchtwaterpunctie wordt uitgevoerd met als doel ‘betere zorg voor kind en moeder’ en je het minimale risico op een miskraam niet wil lopen, dan is het mogelijk om samen met de arts te bespreken of de vruchtwaterpunctie op een later moment in de zwangerschap kan.
Over prenataal onderzoek maatschappelijk gezien is meer te zeggen. Zie hiervoor onze themapagina die daarover gaat.
De NPV zet zich al veertig jaar in voor de zorg voor het leven. Vanuit christelijk patiëntenperspectief zijn wij dé vraagbaak voor al jullie ethische vragen. Je kunt met deze vragen bij ons terecht voor een deskundig en persoonlijk advies. Wij beschikken over veel inhoudelijke informatie en een uitgebreid netwerk waarmee we je van dienst kunnen zijn.
Voor deze vragen kunt u contact opnemen met de NPV-Advieslijn, zo nodig 24 uur per dag, 7 dagen per week.
NPV-AdvieslijnWilt u ook nieuwsberichten tonen van een afdeling bij u in de buurt?
30 oktober 2025
De uitslag van de verkiezingen is in grote lijnen een feit. Het is duidelijk dat D66 een grote partij zal worden. Dit is geen goed nieuws voor medische ethiek. Deze partij staat ver af van de NPV-standpunten.
30 oktober 2025
Vorige week publiceerde de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd de jaarcijfers over 2024 van de Wet afbreking zwangerschap (Wafz). In 2024 werden er in totaal 39.438 abortussen uitgevoerd. Dat is een lichte stijging ten opzichte van het jaar ervoor. Tot 2022 hing het aantal abortussen rond de 30.000. Het aantal blijft dus hoger dan wat jarenlang gangbaar was. Daarom blijft de NPV pleiten voor onderzoek naar redenen van het enorme abortusaantal. De werkelijkheid van abortus is ook dit jaar schokkend: bijna 40.000 waardevolle levens werden gebroken in de knop.
13 oktober 2025
De NPV heeft een brief gestuurd aan de leden van de Eerste Kamercommissie J&V over de ‘conversiehandelingen’ wet waarmee het strafbaar zou worden om iemands “seksuele gerichtheid of genderidentiteit” “te veranderen of te onderdrukken”.
De NPV is er om u van goede informatie te voorzien. Wilt u ons helpen om daar ook in de toekomst mee door te kunnen gaan?
