Tegeltjeswijsheid

In het NPV-ledenmagazine ZORG is een prijsvraag uitgezet voor het inzenden van de meest originele spreuken over DNA en kiembaanmodificatie. We hebben veel inzendingen ontvangen. De mooiste tien spreuken treft u op deze pagina aan. De eerste drie zijn de prijswinnaars.

Onderzoekers hebben ontdekt dat met de CRISPR-Cas9 techniek in het DNA van embryo’s ‘geknipt en geplakt’ kan worden. Dit wordt kiembaanmodificatie genoemd. Met deze techniek kunnen al vóór de geboorte fouten uit het DNA gehaald worden. Maar voorlopig is knutselen met je kind nog veiliger dan knutselen aan je kind.

Prijswinnaar

Tegeltjeswijsheid

Om de CRISPR-Cas9 techniek te verbeteren is veel onderzoek nodig met embryo’s. Onderzoekers willen duizenden embryo’s kweken voor experimenten met het knutselen aan DNA. Deze embryo’s worden daarna weer vernietigd. Wij vinden het onaanvaardbaar dat eerst menselijk leven wordt gekweekt om het daarna weer te vernietigen.

Prijswinnaar

Als we DNA van embryo’s gaan aanpassen is de vraag voor welke ziekten dit moet mogen. Wie bepaalt welke ziekte ernstig genoeg is om deze techniek te gebruiken? De kans bestaat dat de techniek bij steeds meer ziekten en onvolmaaktheden gebruikt zal worden.

Prijswinnaar

Wat betekent het aanpassen van DNA in embryo’s voor de acceptatie van gehandicapten in onze samenleving? Wat betekent de techniek voor de waardering van het menselijk leven? Wanneer ben je, als mens, nog goed genoeg?

Allerlei ethische vragen die we bij deze techniek kunnen plaatsen.

Het menselijk lichaam is opgebouwd uit cellen, met daarin chromosomen. Deze chromosomen zijn opgebouwd uit DNA. Menselijke cellen (inclusief het DNA) delen zichzelf. Zo zit er in de nieuwe cellen hetzelfde DNA.

Zou het niet mooi zijn als een afwijking of ongewenst gen in het DNA eruit gehaald kan worden? Maar daarbij is de vraag: gaan we ‘mensen beter maken’ of ‘betere mensen maken’?

Bij het gebruik van CRISPR-Cas9 kunnen er onbedoeld nieuwe fouten in het DNA komen, die dan ook weer hersteld moeten worden. Als je begint te sleutelen, zal je dus waarschijnlijk blijven sleutelen.

CRISPR-Cas9 lijkt een veelbelovende techniek. Geweldig om zelfs ziekten als kanker te kunnen voorkomen. Maar er zijn nog veel vragen over de veiligheid, effectiviteit en de gevolgen van DNA-aanpassing op de lange termijn. Daarom is er veel onderzoek nodig…

Soms verandert ergens in het DNA-patroon een stukje code. Dit heet een mutatie. Een mutatie kan ervoor zorgen dat je kanker krijgt of een erfelijke ziekte, bijvoorbeeld taaislijmziekte. Met CRISPR-Cas9 is het misschien mogelijk om fouten te herstellen.

Kiembaanmodificatie is een onderwerp waarover maatschappelijke discussie nodig is. Omdat wij allemaal deel uitmaken van die maatschappij, zijn wij ook allemaal verantwoordelijk voor de uitkomsten van het wetenschappelijke onderzoek over deze techniek. De vraag is dan ook hoe wij die verantwoordelijkheid invullen. Waar leggen wij de grenzen voor het onderzoek?

Ieder lichaam is opgebouwd uit miljarden cellen. In de kern van elke cel bevinden zich chromosomen die uit lange strengen van DNA bestaan. Zo heeft het DNA van ieder mens een eigen code of patroon. Deze code is als het ware de bouwbeschrijving van je lichaam waarin de informatie over jouw erfelijke eigenschappen te vinden is.