Zomereenzaamheid

01 juli 2025

Het is al enige tijd heerlijk weer buiten. De zon schijnt uitbundig en de vakantieperiode dient zich aan. Een aantal mensen is al vertrokken, voor het hoogseizoen start. En als straks het hoogseizoen begonnen is, trekken we er massaal op uit om vakantie te vieren. Het is heerlijk – en goed! – om de deur dicht te trekken en in een andere omgeving tot rust te komen.

Eenzaamheidspiek

Maar deze zomerse vakantietraditie kent ook een andere werkelijkheid. Mensen die niet met vakantie kunnen, bijvoorbeeld vanwege ouderdom, blijven achter. In de zomer worden zij geconfronteerd met het ontbreken van hun familie, vrienden, buren en mantelzorgers. Bovendien valt hun vaste structuur in de zomer vaak (deels) weg. Veel dagactiviteiten liggen stil. Het gebrek aan structuur, afleiding en sociale contacten leidt tot een toename van eenzaamheidsgevoelens.

In de zomer neemt eenzaamheid toe. Dat geven ouderen zelf ook aan: de zomer is voor hen eenzamer dan andere periodes. Er heerst stilte in de straat en de wijk. Gordijnen en rolluiken blijven gesloten, vanwege de zon die erop schijnt. Eén op de zeven ouderen (15%) kampt dan ook met zomereenzaamheid. Denk aan ouderen die recent hun partner hebben verloren. Of aan ouderen die te maken hebben met fysieke problemen en zich moeizaam kunnen verplaatsen. In de zomer piekt het aantal telefoontjes dat binnenkomt bij de Luisterlijn. De bellers zijn mensen die hun verhaal kwijt willen, maar in de warme maanden van het jaar geen luisterend oor vinden in hun omgeving.

Een praatje, een kop koffie of een barbecue

Het is voor jezelf en voor anderen om je heen goed om er bewust van te zijn, dat in de zomerperiode veel activiteiten stil liggen en sociale relaties vaak tijdelijk wegvallen. Misschien ben je al actief als vrijwilliger of attente buurtbewoner, maar mogelijk zet het je aan het denken over je eigen omgeving. Hoe mooi zou het zijn als je iemand in jouw straat of buurt kunt helpen door een praatje te maken? Ik wil je graag uitnodigen daar eens over na te denken: ‘Bij wie doe ik er goed aan om eens een kopje koffie te gaan drinken?’ ‘Wie zou ik eens extra kunnen vragen bij onze barbecue?’

Stop eenzaamheid zelf

Nog wel even dit. Deelname aan activiteiten kan ook een ontsnapping zijn aan de echte oorzaken van eenzaamheid. En die confrontatie is extra hard in de zomerperiode als er veel afleidingsmogelijkheden minder zijn. Om de dieper liggende oorzaken van eenzaamheid beter in beeld te krijgen, raad ik aan eens een kijkje te nemen op de website stopeenzaamheidzelf.nl. De NPV heeft in samenwerking met Agathos deze website met het praktische werkboek Stop eenzaamheid zelf gemaakt. Het werkboek geeft inzicht en mogelijkheden om aan de slag te gaan met eenzaamheidsgevoelens. Het gaat allerlei thema’s langs, waarmee je werkt aan je eigen eenzaamheid. Wil je deze zomer aan de slag met jouw eigen gevoelens van eenzaamheid? Bestel dan hier het werkboek.

Alvast hartelijk dank voor je bewuste betrokkenheid op de mensen om je heen in deze zomerperiode. Het maakt echt verschil!