Elise van Hoek
Manager Onderzoek & Beleid
21 september 2021
De maatschappelijke lobby richting een zelfgekozen dood getuigt niet van respect en waardering voor de ouderdom. Daarom is het goed dat ook het CDA zich duidelijk heeft uitgesproken over ‘voltooid leven’. Een aantal kritische leden schreef een resolutie waarin staat dat het CDA bij voltooid leven ‘geen compromissen kan sluiten’ omdat het ‘onverenigbaar’ is met de grondbeginselen van het CDA. De resolutie roept de partij op niet mee te werken aan de invoering van zo’n wet in een volgend kabinet en werd met meerderheid van stemmen aangenomen.
Hulp bij zelfdoding: een burgerinitiatief
Het was in 2010 dat een aantal prominenten met uitgekiende media-aandacht dit onderwerp goed in de schijnwerpers kreeg. De initiatiefgroep ’Uit Vrije Wil’ wil dat iedereen het recht wordt gegeven zelf te beschikken over zijn of haar leven. Oude mensen met een doodswens moeten, als ze dat willen, hulp kunnen krijgen bij hun zelfdoding. Daar moet een nieuwe wet voor komen en daarom startte een burgerinitiatief dat ruim 116.000 stemmen kreeg.
De laatste wens van Moek: het gezicht van ‘voltooid leven’?
Bepalend om ‘voltooid leven’ een gezicht te geven, was de NCRV-documentaire ‘De laatste wens van Moek.’ In deze documentaire, twee jaar na de zelfgekozen dood van Moek, onthulde haar schoonzoon Albert Heringa zijn handelen. Hij filmde hoe zijn schoonmoeder yoghurt naar binnen lepelde, vol met pillen die hij beroepsmatig in zijn bezit had kunnen krijgen. Weloverwogen, met steun van andere gezinsleden, ging Moek op beeld haar eigen dood tegemoet. Toentertijd deed dit veel stof opwaaien. Hoewel Albert Heringa veel bijval kreeg, is hij veroordeeld voor zijn daad en hield de Hoge Raad vast aan de bestaande euthanasiewet.
Een ‘voltooid leven’ is ver van de werkelijkheid verwijderd
Onderzoeken toonden de achterliggende jaren aan dat een ‘voltooid leven’ maar bij een heel beperkte groep voorkomt, voor een substantieel deel in de lagere sociaal-economische klasse én dat er vaak meer achter schuil gaat dan de veronderstelde rozengeur van zelfbeschikking. Ondanks dat blijven politici hun best doen politiek te scoren rond de zelfgekozen dood. De huidige formatie had er heel anders uitgezien als mevrouw Kaag zou luisteren naar deskundigen die erkennen dat een ‘voltooid leven wet’ gewoonweg niet veilig geregeld kán worden. Op dit moment leidt voltooid leven vooral een éigen leven en staat ze symbool voor vooruitgang, zelfbeschikking en modernisering. Daarmee is een ‘voltooid leven’ ver van de werkelijkheid verwijderd. Mensen zijn aangelegd op relaties en verbanden. Dát zijn de sleutels voor vooruitgang!
