06 oktober 2015
De PCOB hield op 6 oktober een goede netwerkbijeenkomst over het thema Waardig leven en sterven, wat betekent dat voor mij?
Het stoort me verschrikkelijk dat de NVVE het begrip ‘waardig sterven’ claimt en verbindt aan euthanasie. Mijn ergernis heeft ook te maken met de manier waarop allerlei Bijbelse begrippen zoals waardigheid en barmhartigheid geclaimd en gebruikt worden, om voor de ‘euthanasie-wagen’ te spannen. Ik kan me er verschrikkelijk over opwinden, maar daar schieten we natuurlijk niets mee op. We zullen deze begrippen vooral moeten verbinden aan natuurlijk sterven, goede zorg en omzien naar elkaar.
Zoals elke levensfase heeft ook de ouderdom zijn eigen kracht, maar lang niet alle mensen ervaren dat zo. De een voelt zich tot op hoge leeftijd betekenisvol, de ander raakt de ‘zin’ in het leven kwijt. Ook zingeving wordt voor veel ouderen op latere leeftijd dikwijls problematisch.
Van betekenis zijn
Ieder mens wil zich ‘waardevol’ voelen, maar bij ouderen kost dat soms moeite. Het gevoel dat je van betekenis bent, ontstaat vaak in de wisselwerking tussen mensen: in het geven en ontvangen van liefde, steun en aandacht. Bij ouderen is deze balans tussen geven en ontvangen vaak verstoord. Doordat je steeds meer hulp nodig hebt, kun je het gevoel hebben dat je vooral aan de ontvangende kant zit. Wat heb je nog te geven? Doet je leven er nog toe voor de ander? Dat gevoel kan je neerslachtig en eenzaam maken.
Binnen goede ouderenzorg moet er oog zijn voor het belang van een betekenisvol leven. Ouderen willen niet alleen maar ontvangen, ze hebben vaak ook nog veel te geven. Dat was ook de boodschap van Margriet Sprong, vorige week tijdens onze themadag voor de Thuishulp.
Het gevoel dat je de dood niet wilt afwachten, zal voor sommige ouderen herkenbaar zijn. Je bent de zin in je leven kwijtgeraakt en je eigenwaarde staat onder druk omdat je steeds minder kunt. Het kan heel zwaar zijn om met de achteruitgang te moeten leven en naast de moeilijke kanten nog mooie kanten aan het ouder worden te ontdekken.
Anderen kunnen eraan bijdragen dat je je gezien weet. Daarom is het belangrijk dat familie, kerk en buurt oog hebben voor de ervaringen, talenten en wijsheden van iedereen: kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen. Maar ook als je capaciteiten en mogelijkheden afnemen, als je niet meer in staat bent om je ervaringen te delen, blijft je leven van waarde. De diepste zin van ons bestaan ligt niet in dat wat je doet, maar in de betekenis die de Schepper aan je leven geeft. Je mag er zijn! Deze manier van kijken is in onze samenleving niet vanzelfsprekend. Het zou winst zijn als we de waarde van ieders leven erkennen, ongeacht de fase waarin iemand zich bevindt.
