04 december 2025
Protestants Nederland en NPV – Zorg voor het leven roepen de overheid op om in te grijpen bij de Coöperatie Laatste Wil (CLW), nu deze organisatie een handleiding wil verspreiden voor een nieuw zelfdodingsmiddel: de zogenaamde ‘zelfdodingskraag’. Al eerder is de oud-voorzitter van de Coöperatie veroordeeld vanwege betrokkenheid bij de verspreiding van een zelfdodingsmiddel. Het herhaaldelijk promoten van zelfdodingsmethoden vormt een bedreiging voor kwetsbare mensen in onze samenleving.
‘De Coöperatie dendert door,’ stelt Robbert-Jan van de Werken, woordvoerder van Protestants Nederland. ‘Ook na de veroordeling van de oud-voorzitter gaat de organisatie verder op de oude weg. Dit is geen incident meer, maar een patroon. Dan moet de overheid ingrijpen.’
Ook de NPV maakt zich grote zorgen. ‘Het verlagen van de drempel tot zelfdoding is bedreigend voor mensen die het leven (soms) niet zien zitten,’ zegt woordvoerder Yvonne Geuze. ‘Juist voor hen is investeren in goede zorg en suïcidepreventie essentieel. Dat past bij de beschermende taak van onze overheid.’
Eerdere veroordeling
Vorig jaar zijn de oud-voorzitter en een lid van de CLW veroordeeld voor deelname aan een criminele organisatie met als doel hulp bij zelfdoding, nadat zij een rol hadden gespeeld bij de verspreiding van het zelfdodingsmiddel ‘X’. Meerdere mensen zijn door dit middel omgekomen. Het Openbaar Ministerie had vervolging ingesteld om een einde te maken aan de georganiseerde en ongecontroleerde verspreiding van het zelfdodingsmiddel, omdat hiermee in hun optiek mensenlevens in gevaar werden gebracht. De rechtbank heeft met de veroordeling die lezing van het OM bevestigd.
Door op ingeslagen weg
Nu blijkt dat de nieuwe interim-voorzitter, aangesteld om schoon schip te maken, door wil gaan op de ingeslagen weg. De Coöperatie is van plan een ‘zelfdodingskraag’ te testen. Als de test met vrijwilligers geslaagd is – dat wil zeggen: als de zelfdoding lukt –, wil de vereniging handleidingen aanbieden om de kraag zelf te maken en te gebruiken. Het verhaal waarmee de vereniging haar handelen legitimeert is dat hiermee enkel informatie wordt verschaft, geen instructie. Dat is dezelfde redenering die de vereniging gebruikte bij het zelfdodingsmiddel X.
Waarom actie nodig is
Opnieuw kiest de Coöperatie bewust voor een methode die bij ‘succes’ kwetsbare mensen om het leven kan brengen en waarschijnlijk opnieuw tot strafrechtelijke vervolging zal leiden. De ledenvergadering van CLW heeft ingestemd met het voorstel. Daarmee wordt blootgelegd dat de Coöperatie, ook met een interim-voorzitter, geen zelfreinigend vermogen heeft. Dat vraagt om ingrijpen van de overheid. Niet pas bij bredere verspreiding van een handleiding, maar ook nu het ‘wurgmiddel ‘getest gaat worden.
Niet loslaten, maar vasthouden
Dat CLW onbegeleide zelfdodingsmethoden naast de al uitzonderlijk ruime Nederlandse euthanasiewet presenteert, is bedreigend voor mensen die het leven (soms) niet zien zitten. Ook is er geen garantie te geven dat deze middelen niet misbruikt worden door kwaadwillenden om anderen iets aan te doen.
Onderzoek laat zien dat achter een doodswens bij mensen die niet ernstig ziek zijn, vaak veel leed schuilgaat. (1) Fysieke en mentale gezondheidsklachten komen veel voor bij deze groep, waarbij piekeren, eenzaamheid, een gevoel tot last te zijn en geldproblemen de doodswens kunnen versterken. Juist in deze situaties is het van belang dat mensen passende hulp en begeleiding krijgen, zodat zij het leven kunnen dragen. Protestants Nederland en de NPV pleiten daarom voor een samenleving die mensen ondersteunt in hun kwetsbaarheid, door passende hulp, nabijheid en bescherming. Laten we streven naar een samenleving waarin we elkaar niet loslaten, maar vasthouden.
(1) Bron: Het PERSPECTIEF-onderzoek, Van Wijngaarden et al., (2020) Het PERSPECTIEF-onderzoek. Den Haag: ZonMw
