Heleen Polinder
Consulent Thuishulp & Afdelingszaken
19 oktober 2021
Deze weblog is gebaseerd op de workshop ‘Luisteren naar nabestaanden’ van Pauline Aalbers tijdens de NPV-Themadag 2021.
Luisteren. Echt met onverdeelde aandacht naar iemand in rouw luisteren. Er helemaal zijn voor iemand. Hoe doe je dat? Pauline Aalbers, die zelf in 2018 haar man aan kanker verloor, neemt ons mee op haar ‘rouwreis’.
Wat moet ik dan zeggen?
Het is goed voor te stellen dat we het lastig vinden om een gesprek aan te gaan met iemand in rouw. Wat moet ik dan zeggen? vragen we onszelf dan af. Manu Keirse zegt daarover: ‘Vraag je niet af wat je moet zeggen tegen mensen, maar vraag je af wat ze willen zeggen tegen jou.’ Dat brengt een stuk ontspanning – woorden schieten toch wel tekort. Luisteren en ‘er zijn’ is het allerbelangrijkste. Of, zoals de Bijbel adviseert: ‘Huil met hen die huilen’ (Romeinen 12:15).
Maak je hulpaanbod concreet
Hoe doe je dat, echt luisteren naar nabestaanden? Een paar tips:
- Neem initiatief. Maak bijvoorbeeld een afspraak om op bezoek te gaan. Een kaartje met de tekst ‘Je mag altijd bij me aankloppen’ heeft meestal geen effect. Maak je hulpaanbod concreet.
- Zorg dat je rust uitstraalt. Zet je telefoon uit en ga met een ‘leeg hoofd’ het gesprek aan.
- Maak oogcontact. Laat merken dat je er helemaal voor diegene bent.
- Heb oprechte aandacht. Vraag door, probeer het écht te begrijpen.
- Laat oordelen, meningen en adviezen achterwege. Het klinkt misschien troostend, maar een zin als ‘U mag dankbaar zijn dat u zoveel jaren samen bent geweest’ is voor iemand in diepe rouw niet helpend.
- Kom niet met je eigen verhaal. Dat geeft iemand het gevoel dat zijn of haar eigen verhaal niet zo belangrijk is.
- Raak de ander aan. Een hand op je schouder kan zo helend zijn.
Luisteren geeft verbinding
Als je echt luistert, geeft dat zoveel verbinding met iemand. Je kunt zó van betekenis zijn voor de ander; dat moeten we niet onderschatten. Spreken is zilver, luisteren is goud!
